Kosą po patelniKosą po patelniKosą po patelni
  • Gotowanie
    • Przepisy
      • Przepisy z filmem
      • Ciasta i desery
      • Dania obiadowe
      • Śniadania i przystawki
      • Chleb i bułki
      • Sałatki i surówki
      • Drinki i napoje
      • Przetwory
      • Wegetariańskie
      • Święta i okazje
      • Wasze przepisy
    • Diety i zdrowe odżywianie
    • Porady kulinarne
    • Kuchnia od podstaw
    • Produkty w kuchni
    • Sprzęty w kuchni
    • Gastronomia
    • Gadki w kuchni
    • Ciekawe miejsca
  • Thermomix
    • Poznaj Thermomix TM7
    • Thermomix TM7 kontra TM6
    • Przepisy na Thermomix
  • Zdrowie
  • Lifestyle
    • Porady
    • Firma i praca
    • Pasje i czas wolny
    • Tematy społeczne
    • Kultura i wydarzenia
    • Luźne przemyślenia
    • Muzyka
  • Dom i ogród
  • Turystyka
  • Zwierzęta
  • Technologie
  • Usługi
    • Współpraca reklamowa
    • Copywriting
    • Strony Internetowe
    • Administracja WordPress
    • Obsługa Sklepów Internetowych
    • Obsługa kont SM
Kosą po patelniKosą po patelni
Szukaj
  • Gotowanie
    • Przepisy
    • Diety i zdrowe odżywianie
    • Porady kulinarne
    • Kuchnia od podstaw
    • Produkty w kuchni
    • Sprzęty w kuchni
    • Gastronomia
    • Gadki w kuchni
    • Ciekawe miejsca
  • Thermomix
    • Poznaj Thermomix TM7
    • Thermomix TM7 kontra TM6
    • Przepisy na Thermomix
  • Zdrowie
  • Lifestyle
    • Porady
    • Firma i praca
    • Pasje i czas wolny
    • Tematy społeczne
    • Kultura i wydarzenia
    • Luźne przemyślenia
    • Muzyka
  • Dom i ogród
  • Turystyka
  • Zwierzęta
  • Technologie
  • Usługi
    • Współpraca reklamowa
    • Copywriting
    • Strony Internetowe
    • Administracja WordPress
    • Obsługa Sklepów Internetowych
    • Obsługa kont SM
Follow US
  • O mnie
  • Współpraca
  • Kontakt
  • Polityka prywatności
© 2024 - Kosą po patelni - Wszelkie prawa zastrzeżone
Lifestyle

Słownik łódzki – czyli regionalizmy, które rozumieją głównie łodzianie

Kosą po patelni
7 stycznia 2021
lodz architektura4

Każdy region, ba nawet miasto ma swoje regionalizmy, czyli słowa które rozumieją tylko tubylcy. Dla kogoś kto spędził 90% swojego życia w Łodzi, jak ja, te słowa są niczym szczególnym. Używane każdego dnia nie są czymś wyjątkowym. Jednak gdy spotykałem się z ludźmi z innych regionów kraju lub jak wyjechałem na obczyznę, okazało się, że pewne zwroty budzą niemałe zdziwienie.

Czasem wręcz patrzyli na mnie jak na wariata, jak wyjechałem z krańcówką czy angielką. Zaczęło mnie to zastanawiać i zwracałem od tej pory większa uwagę na słowa które właśnie budzą zaciekawienie. Okazało się, że takich zwrotów jest całkiem sporo.

Jeśli podoba Ci się moja praca - doceń to i...
Ad imageAd image

Poniżej przedstawię Ci mały słownik takich określeń z jakimi się spotkałem i nie będąc łodzianinem możesz nie wiedzieć co tak naprawdę oznaczają. Dlatego też przy każdym dodałem kilka słów wyjaśnienia – o co tak naprawdę chodzi.

  • krańcówka – pętla tramwajowa lub autobusowa, na której kierowca staje na dłużej i ma chwilę odpoczynku
  • migawka – bilet miesięczny do wspomnianych wyżej środków komunikacji miejskiej, uprawniający do podróżowania nimi uiszczając tylko jedną zbiorczą opłatę miesięczną
  • angielka – duża, długa, wielkości małego chleba bułka pszenna, w innych regionach zwana np. bułką paryską
  • limo – inaczej lajpo, zasinienie pod okiem zazwyczaj wynikające z kontaktu oka z twardą zaciśniętą w pięść końcówką ręki. Można je było łatwo otrzymać, zupełnie za darmo, na Limance, Alejkach czy Wchodniej, jak również w wielu innych rejonach miasta.
  • franca – to również określenie na płeć piękną. Wystarczy być gderowatą, niesympatyczną, wiedźmą i na to określenie łatwo zasłużyć. Niejeden mąż tak o swojej wybrance mówił, ale nigdy przy niej bo za to groziło limo.
  • gouda – nie to nie ser. To napój wyskokowy o zawartości alkoholu ok. 40% czyli popularna wódka.
  • bajzel – nieporządek o wyjątkowej kolorystyce i wydźwięku wręcz artystycznym. Nie to nie zwykły bałagan, to dzieło zniszczenia w czystej postaci – patrz pokój nastolatka.
  • betka – coś prostego, banał, prosta sprawa.
  • brecha – narzędzie do otwierania kłódek bez klucza popularnie nazywane łomem.
  • kijowy – blisko do drętwy, więc tak nazwiemy np. niezbyt fajny film, beznadziejny spektakl, lub obraz sztuki współczesnej.
  • kutafon – ktoś kogo nie lubisz, zaszedł ci za skórę bo był nieuczciwy, lub źle mu z oczu zwyczajnie patrzy.
  • nygus – na tapczanie siedzi leń, i to właśnie o nim mowa jednak również ktoś kto nie kocha pracy, a praca jego.
  • badziewie – dziś na to mówimy chińszczyzna, czyli coś słabej jakości co po góra dwóch razach i tak przestanie działać.
  • cieć – człowiek zatrudniony przez administrację pilnujący porządku w kamienicy, lub bloku, inaczej dozorca lub gospodarz domu. Określenie raczej nie należy do miłych i często używane w kontekście – Ty cieciu.
  • chęchy – zarośla, gęste krzaki w których można się np. ukryć
  • ekspres – nie, nie pociąg – to zwykły zamek błyskawiczny
  • galanty – czyli wielki, duży, ogromny, często wypowiadane z podziwem
  • kanar – gość przed którym drżą ludzie czyli kontroler biletów w komunikacji miejskiej.
  • kulosy – to nic innego jak nasze dolne kończyny
  • lampucera – Pani lekkich obyczajów, świadcząca usługi cielesne za korzyści majątkowe inaczej prostytutka
  • luj – menel w formie obraźliwej, lokalny miłośnik alkoholu, dla którego jego spożywanie stało się wręcz pasją, często zapominający przez to np. o higienie
  • przylepka – piętka chleba czyli końcówka albo pierwsza kromka jaką odkrawamy.
  • rzeźnik – to zwykły sklep mięsny. Mamy mówiły: „idź do rzeźnika po leberke” co oznaczało idź do mięsnego i kup pasztetowej.
  • schódki – to nie schody, na to miano trzeba zasłużyć. Schódki miały tylko kilka stopni i były małe.
  • siksa – młode dziewczę, nastolatka, podlotek
  • szmelc – coś badziewnego, czyli graty nie nadające się do użytku mimo, że jeszcze sprawne.
  • sznytka – pajda, kromka chleba, nie mylić z piętką lub przylepką.
  • szlajać się – łazić bez celu dla samego łażenia, popularne szczególnie po szkole jak wypadaliśmy na Pietrynę się poszlajać po lekcjach (Pietryna – główna ulica miasta, Piotrkowska).
  • tytka – papierowa torba, często zwykły kawałek papieru zawinięty w rożek.
  • trefny – nielegalny np. towar z kradzieży, jednak o kimś też mówiono, że to trefny gość czyli szemrany gość, często trudniący się nielegalnymi interesami.
  • wtranżalać – jeść zachłannie, łapczywie jakby się 10 dni wcześniej nie jadło.
  • zyndolić lub żyndolić – to coś kroić niedbale. Ale żeś ten chleb pożyndolił – słyszało się np. jak się pokroiło go nierówno.
  • żulik – słodkawy chleb turecki o ciemnej barwie z rodzynkami.

To jeszcze nie wszystko, ale i tak dużo jak na pierwszy raz. Pominąłem te związane z popularnym w tym mieście przemysłem włókienniczym, a takich jest wiele.

Pewnie powiecie – u nas się też tak mówi… i pewnie że tak. Język to żywy organizm i wraz z organizmami się przemieszcza jak wirus. Dużo rzeczy z tych wymienionych wynika głownie z zapożyczeń z innych języków. Łódź ma pełno słów z niemieckiego z jidysz. W innych rejonach naszego kraju występują podobne lub nawet te same określenia.

Te wymienione słowa i zwroty zna jednak każdy mieszkaniec miasta Łodzi. Wyssałem je z mlekiem matki, część douczyło podwórko i ulica. Wychowałem się w centrum w starej kamienicy. Otoczony przez mieszankę ludzi z różnych kultur i środowisk. Dlatego też ten język, którym się posługiwaliśmy był mieszanką gwary łódzkiej i ojczystego. Te słowa w głowie zostały, mimo że używa się ich już niezbyt często. Jednak warto by nie zostały zapomniane.

Macie jeszcze jakieś propozycje, które warto tu dodać? Albo w waszym regionie też się używa takich określeń? Dajcie znać w komentarzach.

Poleć ten wpis innym
Facebook Pinterest Whatsapp Whatsapp E-mail Copy Link Drukuj
Subscribe
Powiadom o
guest
Oceń przepis




Publikując komentarz zezwalam na użycie danych osobowych podanych w formularzu do publikacji treści komentarza. Adres e-mail nie będzie widoczny dla innych użytkowników strony, przechowywany jest jedynie w celu identyfikacji użytkownika w systemie.

Niestety wykluczyłem ze względu na spam, możliwość wstawiania linków w komentarzach. Chcesz dodać adres Swojej strony, zrób to w polu "Strona WWW", Twój komentarz w tym przypadku zostanie dodany po weryfikacji. Komentarze z linkami w treści zostaną usunięte.
guest
Oceń przepis




Publikując komentarz zezwalam na użycie danych osobowych podanych w formularzu do publikacji treści komentarza. Adres e-mail nie będzie widoczny dla innych użytkowników strony, przechowywany jest jedynie w celu identyfikacji użytkownika w systemie.

Niestety wykluczyłem ze względu na spam, możliwość wstawiania linków w komentarzach. Chcesz dodać adres Swojej strony, zrób to w polu "Strona WWW", Twój komentarz w tym przypadku zostanie dodany po weryfikacji. Komentarze z linkami w treści zostaną usunięte.
0 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
Thermomix

Ostatnie wpisy

  • Pyszny i zdrowy kurczak z grilla – najlepsze przepisy na lato
  • Sernik wiedeński – klasyka, która nigdy się nie nudzi
  • Odkryj dwa oblicza Grecji: Od złotych zachodów do górskich Monasterów
  • Tester hoteli – lifestyle’owa praca dla tych, którzy kochają komfort i smak
  • Chłodniczy przewóz cateringu
stres swieta

Jak przygotować święta bez stresu? Planowanie krok po kroku

smaki lodzi

Smaki Łodzi – Gdzie spróbować tradycyjnej kuchni regionalnej?

przyprawy

Jak przyprawy mogą odmienić smak potraw?

thermomix tm6

Thermomix TM6: Mój niezastąpiony pomocnik w kuchni

groomer zeby pies

Jak dbać o zęby psa? Praktyczny poradnik dla każdego opiekuna

tm6 7compare

Thermomix TM7 kontra TM6 – co nowego w najnowszym modelu?

Pokaż więcej
Inne nasze serwisy: Myśli Potarganej - TwojeCentrum.pl
© 2017-2025 - Kosą po patelni - Wszelkie prawa zastrzeżone.
  • O mnie
  • Współpraca
  • Kontakt
  • Polityka prywatności
Zarządzaj zgodami plików cookie
Aby zapewnić jak najlepsze wrażenia, korzystamy z technologii, takich jak pliki cookie, do przechowywania i/lub uzyskiwania dostępu do informacji o urządzeniu. Zgoda na te technologie pozwoli nam przetwarzać dane, takie jak zachowanie podczas przeglądania lub unikalne identyfikatory na tej stronie. Brak wyrażenia zgody lub wycofanie zgody może niekorzystnie wpłynąć na niektóre cechy i funkcje serwisu. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych, oraz lista Partnerów, znajdują się w polityce prywatności.
Funkcjonalne Zawsze aktywne
Przechowywanie lub dostęp do danych technicznych jest ściśle konieczny do uzasadnionego celu umożliwienia korzystania z konkretnej usługi wyraźnie żądanej przez subskrybenta lub użytkownika, lub wyłącznie w celu przeprowadzenia transmisji komunikatu przez sieć łączności elektronicznej.
Preferencje
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest niezbędny do uzasadnionego celu przechowywania preferencji, o które nie prosi subskrybent lub użytkownik.
Statystyka
Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do celów statystycznych. Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do anonimowych celów statystycznych. Bez wezwania do sądu, dobrowolnego podporządkowania się dostawcy usług internetowych lub dodatkowych zapisów od strony trzeciej, informacje przechowywane lub pobierane wyłącznie w tym celu zwykle nie mogą być wykorzystywane do identyfikacji użytkownika.
Marketing
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest wymagany do tworzenia profili użytkowników w celu wysyłania reklam lub śledzenia użytkownika na stronie internetowej lub na kilku stronach internetowych w podobnych celach marketingowych.
Zarządzaj opcjami Zarządzaj serwisami Zarządzaj {vendor_count} dostawcami Przeczytaj więcej o tych celach
Zobacz preferencje
{title} {title} {title}
wpDiscuz
Welcome Back!

Sign in to your account

Username or Email Address
Password

Zapomniałeś hasło?