Zastawa stołowa zawsze zawraca naszą uwagę, bez względu na to, w jakim miejscu z niej korzystamy. Dzieje się to niezależnie czy odwiedzamy restaurację, uczestniczymy w okolicznościowym przyjęciu lub uroczystości, czy siadamy do codziennego posiłku. Pięknie podanie dania z pewnością zwiększa jego atrakcyjność, a nawet walory smakowe i ogólną ocenę spożywanego posiłku. Coraz częściej dbamy o to, by w naszych domach jeść nie tylko zdrowo, ale również dbamy o estetykę podawania codziennych dań. Co ważne – nie musimy mieć kilku kompletów zastaw stołowych, by korzystać z nich codziennie i podczas rodzinnych uroczystości. Co zatem powinniśmy kupić, by rozsądnie wydać pieniądze? Na co zwrócić uwagę podczas wyboru zastawy stołowej? W poniższym tekście znajdziecie odpowiedzi na najważniejsze pytania związane z tym zagadnieniem. Odpowiemy na:
Co to jest zastawa stołowa?
Zastawa stołowa to nic innego jak wszystkie naczynia oraz sztućce, które są używane podczas posiłków. Służą one nie tylko do samego spożywania potraw, ale również ich podawania. Sprawa dotyczy także napojów. Do zastawy stołowej nie zaliczamy naczyń kuchennych, które są wykorzystywane do przygotowywania poszczególnych dań. Oczywiście należy pamiętać o tym, że to, co wchodzi w skład zastawy stołowej, może się różnić w zależności od kręgu kulturowego, a także rodzaju oraz ilości serwowanych posiłków.
Kultura europejska niesie ze sobą proste rozwiązanie, które dotyczy zastawy stołowej. Otóż każdy ze spożywających potrawy, ma do własnej dyspozycji naczynia oraz sztućce. Są one przeznaczone wyłącznie dla jednej osoby.
W skład zastawy stołowej wchodzą więc różnego rodzaju:
Talerze
– głębokie do zupy,
– płytkie i duże przeznaczone do dań głównych,
– mniejsze płytkie dedykowane przystawkom i sałatkom.
– talerzyki deserowe,
Naczynia przeznaczone na napoje:
– filiżanki,
– szklanki,
– kieliszki,
– kubki,
Sztućce:
– łyżki,
– widelce,
– noże.
Jednak to nie wszystko. W skład zastawy stołowej wchodzą także naczynia, które są używane do serowania dań. Zaliczamy do nich: wazy, półmiski i miski (w tym salaterki i kompotiery), karafki, dzbanki oraz sztućce do nakładania potraw, a także naczynia na różnego rodzaju dodatki czy przyprawy (sosjerki, maselniczki, solniczki, octowni ki, musztardniczki).
Oczywiście skład zastawy stołowej uzależniony jest od posiłków, które podajemy. W żadnym wypadku nie ma obowiązku wykorzystywania wszystkich wyżej wymienionych elementów. Swobodnie możemy wybierać spośród całości – inne naczynia wykorzystamy do serwowania obiadu, a inne w przypadku kolacji. Oczywiście na co dzień nasza zastawa stołowa jest prostsza i mniej zróżnicowana, niż w przypadku przyjmowania gości.
Należy pamiętać, by podczas podawania jednego posiłku, wykorzystana przez nas zastawa stołowa powinna stanowić komplet. Serwisy naczyń, czyli zastawy stołowe (a także sztućce), sprzedawane są zazwyczaj w kompletach, które są pochodnymi tuzina, a więc na 6, 12 albo na 24 osoby.
Jak powinna wyglądać zastawa stołowa?
Nie da się ukryć, że estetyczne oraz efektowne nakrycie stołu przyciąga naszą uwagę i często jest przedmiotem rozmów. Zdarza się, że podczas wizyty w restauracji zachwycamy się nie tylko samym daniem, jego sposobem podania, ale także zastawą stołową, na której serwowane są posiłki. Szybkie tempo życia, które towarzyszy nam każdego dnia, sprawia, ze również posiłki spożywamy w pośpiechu. Piękna zastawa stołowa może sprawić, że chętniej będziemy spędzać czas przy stole, delektując się posiłkami i celebrując rodzinny czas. Zastawa stołowa stanowi doskonała oprawę naszych aromatycznych dań, eksponując ich walory wizualne i smakowe. Należy jednak pamiętać, że zastawa stołowa, to nie tylko kilka talerzy, które rzekomo pasują do siebie. Oczywiście, jak zostało wspomniane, zastawę stołową dobieramy do przygotowywanych posiłków oraz okoliczności ich podania. Wyżej wymieniliśmy to, z czego powinna składać się zastawa stołowa. Teraz opowiemy o tym, jak powinna ona wglądać.
Pamiętajmy, że estetyka podawania posiłków ma znaczenie także w naszej codzienności. Sposób podania dań ma ogromne znaczenie – podobnie jak ich smak. Dlatego warto dołożyć wszelkich starań, by praktyczne podanie potraw szło w parze z miłą atmosferą oraz piękna zastawą stołową. W ten sposób damy do zrozumienia naszym współbiesiadnikom, że darzymy ich szacunkiem.
Teraz przedstawimy elementy zastawy stołowej, które stanowią absolutną podstawę do serwowania posiłków w naszym domostwie. Nie da się ukryć, ze pewnie gdybyśmy zapytali na ulicy, bez czego nikt nie wyobraża sobie obiadu, odpowiedź byłaby jednoznaczna – talerz głęboki i duży talerz płaski są konieczne. Ponadto pewnie wielu z nas wymieniłoby również mniejsze płaskie talerzyki, na których często serwujemy śniadania, korzystamy z nich podczas podawania sałatek czy nawet deserów. I te elementy zastawy stołowej w domu ma każdy z nas.
Jednak często popełniamy podstawowy błąd podczas serwowania napojów ciepłych – naszym gościom podajemy je w kubkach. Oczywiście nie ma w tym nic złego, bo kubki stanowią nieodzowny element naszej codzienności, ze względu na swoją wygodę i praktykę. Warto jednak pamiętać o tym, by zaopatrzyć się w filiżanki do kawy, herbaty (w tym na espresso itd.). Możemy także sięgnąć po dzbanek z podgrzewaczem, dzięki czemu nasze ciepłe na[poje zachowają na dłużej swoją temperaturę. Warto zakupić także mlecznik, który często występuje w komplecie z cukiernicą. Bez wątpienia, dzięki takim rozwiązaniom, nasz stół będzie prezentował się wyśmienicie.
Doskonale sprawdzą się także takie elementy zastawy stołowej jak maselnica czy kieliszki. A może mamy tutaj wielbicieli jajek? Polecamy zatem talerze z wgłębieniem na jajka!
Do serwowania zup świetnie sprawdzą się również kokilaki, w których również przygotuje się je. Nie ma żadnych przeszkód, by w nich także serwować danie. Jest to niezwykle praktyczne rozwiązanie, które zaoszczędza nam wykorzystywania dodatkowych talerzy, a zapewnia wyjątkową efektywność podawanego posiłku. Popularnym rozwiązaniem są również bulionów ki, w których chętnie podajemy wywary czy kremy. Jeśli zamierzamy serwować je z dodatkami, warto na nie przeznaczyć dodatkowy talerzyk a nawet widelczyk.
Na różnego rodzaju uroczystościach nie brakuje na naszym stole mis, półmisków, salaterek czy pater. Ale co na czym podawać? Otóż na podłużnych półmiskach serwuje się pieczenie oraz wędliny pokrojone w plastry, czy kotlety schabowe. Owalne półmiski zarezerwowane są do podawania ryb. Mięso w sosie serwujemy w nieco głębszej misie z uchwytami. Salaterki, Ajka sama nazwa wskazuje, dedykowane są surówkom i sałatkom. Zaś jeśli chcemy podać przekąski, warto wybrać paterę z przekąskami. Natomiast patera płaska lub piętrowa przeznaczona jest to serwowania ciast i słodkich wypieków.
Sztućce wcale nie są tak oczywistym tematem, jakby mogło się wydawać. Absolutne minimum stanowi zestaw złożony z noża, widelca, łyżki do zupy i łyżeczki do herbaty. Jeśli jednak chcemy zadbać o to, by nasz stół wyglądał efektownie, warto naszą zastawę stołową poszerzyć o mały widelec do deserów, łopatkę do ciast, łyżeczkę do kawy, a także łyżkę oraz widelec sałatkowy.
Nie da się ukryć, że to, w jaki sposób podany jest posiłek, ma wpływ na jego ogólna ocenę. Można więc śmiało powiedzieć, że kompletna zastawa stołowa ma również wpływ na atmosferę podczas spożywania dań oraz ogólną estetykę i wygodę. Dzięki pięknej zastawie stołowej możemy odpowiednio wyeksponować poszczególne dania, które będą stanowić niezwykłą ozdobę naszego stołu. Ale jak ułożyć zastawę stołową, by nie popełnić błędów? Odpowiedź już za kilka zdań!
Jak ułożyć zastawę stołową?
Planując uroczystość rodzinną powinniśmy również zadbać o odpowiednią zastawę stołową. By uniknąć ewentualnych niepowodzeń i błędów, związanych z niewłaściwym ułożeniem talerzy oraz sztućców, warto zapoznać się z zasadami savoir-vivre. Jeśli nie wiecie, jak prawidłowo nakryć stół, nie martwcie się! Nie jest to wcale zadanie łatwe i oczywiste. Nakrywanie do stołu to nie lada sztuka, której po prostu trzeba się nauczyć. Podpowiemy, jak ułożyć zastawę stołową, by nie popełnić żadnych błędów podczas serwowania posiłków.
Nakrycie stołu przed posiłkiem i przyjęciem gości to połowa sukcesu naszego przyjęcia. Efektowna dekoracja stołu i piękna zastawa stołowa bez wątpienia wzmogą apetyt i zadbają o ogólną ocenę naszych starań. Elegancko przygotowany stół to również oznaka szacunku dla przyjmowanych gości.
No to zaczynamy!
Podczas planowania przyjęcia i posiłków, możemy już na tym etapie podjąć decyzję o tym, czy zdecydujemy się na proste nakrycie, które charakteryzować będzie się mniejszą ilością elementów zastawy stołowej, czy wybierzemy nakrycie rozszerzone, dedykowane dla każdego menu i o wiele bogatsze. Podstawową różnicę stanowią tutaj sztućce. Wersja prostsza niesie ze sobą rezygnacją ze sztućców do ryb, noży do przystawek czy masła, a nawet widelczyka do ciasta. Oczywiście sposób, w jaki nakryjemy nasz stół, powinien być odpowiednio przygotowany zarówno dla liczby dań, które chcemy serwować, a także ich rodzaju – to podstawowa zasada, o której nie możemy zapomnieć.
Pięknie nakryty stół to nie tylko zastawa stołowa. Podstawę stanowi obrus. Klasyczny biały obrus będzie ponadczasowym rozwiązaniem, które sprawdzi się podczas każdej okoliczności. Oczywiście dopuszczalne jest wyeksponowanie pięknego blatu stołu, jeśli przyjęcie, które organizujemy, nie ma aż tak formalnego charakteru. Warto jednak zadbać chociażby o bieżnik w tym wypadku, lub przynajmniej położyć podkładki pod talerze.
Ponadto należy pamiętać o tym, że bez względu na to, czy wybieramy prostsze czy bardziej bogate rozwiązanie w przypadku zastawy stołowej. Powinniśmy zadbać także o to, by każdy z zaproszonych gości miał przy stole odpowiednią ilość wolnej przestrzeni. Elementu zastawy stołowej rozkłada się więc na szerokość około 70-80 cm, przy zachowaniu około 30 cm odstępu między osobami.
Jak układać sztućce?
A teraz przejdźmy do sztućców. Podstawowa zasada brzmi – układamy je w zależności od tego, w jakiej kolejności będą one używane. Jednak należy pamiętać, by po prawej stronie układać noże i łyżki, a po lewej widelce. Podsumowując – najdalej od talerza układamy sztućce, z których będziemy korzystać najpierw. Oczywiście przy talerzu nie kładziemy więcej niż trzech par sztućców. W przypadku większej ilości dań, kolejne sztućce podajemy wraz z nową potrawą.
Pamiętajmy również o tym, że już podczas spożywania posiłków, raz podniesionych ze stołu sztućców, nie odkładamy w to samo miejsce – zawsze odkładamy je na własny talerz. Co w przypadku, gdy musimy odejść od stołu, a nie skończyliśmy spożywać posiłku? Wystarczy odpowiednio ułożyć sztućce – widelec niech będzie skierowany na godzinę ósma, a nóż na czwartą. To będzie wyraźny znak dla gospodarza! Jeśli zaś chcemy zakomunikować, że zakończyliśmy już nasz posiłek. Nóż i widelec układamy równolegle, kierując ich trzonki w prawą stronę – na godzinę piątą. Przerywając jedzenie zupy, łyżkę pozostawiamy w talerzu. Wyraźnym znakiem komunikującym jej zakończenie jest odłożenie łyżki na naczynie, które jest podstawą głębokiego talerza.
Pamiętajmy, że w przypadku kawy i herbaty, łyżeczka zawsze powinna pozostać na spodku – nigdy w filiżance.
Jak prawidłowo ułożyć talerze?
Skoro wiemy już jak odpowiednio ułożyć sztućce, przejdźmy do właściwego rozmieszczenia talerzy. Zastawę stołową układamy nie tylko w odpowiednim rozstawie między osobami, ale także przy zachowaniu odległości 2 cm od krawędzi stołu. W pierwszej kolejności kładziemy talerz płaski duży, inaczej zwany podtalerzem lub talerzem serwisowym. Jest to talerz, który służy tylko i wyłącznie do wyznaczenia środka nakrycia stołu i pełni również funkcję podstawki, na która kładzie się kolejne elementy. Najlepiej, by różnił się od pozostałych talerzy, gdyż z niego nie spożywa się posiłków. Kolejne talerze układane są zależnie od tego, jak zaplanowane zostało menu. Jeżeli planujemy naszym gościom podać przystawkę, zupę, danie główne oraz deser, na podtalerz kładziemy kolejno duży płaski talerz do dania głównego, na niego układamy talerz do przekąski. Do tak nakrytego stołu zapraszamy gości. Po spożyciu przekąsek zbieramy mniejsze talerze, a na podtalerzach układamy talerze głębokie do zupy. Po zakończeniu jedzenia zupy, pozostawiamy talerze obiadowe. Talerzyki deserowe układamy dopiero po zebraniu talerzy i półmisków, czyli po zakończonym daniu głównym.
Jeżeli zamierzamy podać pieczywo, w lewym górnym rogu nakrycia, blisko ostatniego widelca, umieszczamy mały talerzyk, który jest przeznaczony na indywidualną porcję masła oraz pieczywa. Podajemy na nim dwie małe bułeczki lub kilka kromek chleba oraz małą kostkę masła.
Ułożenie talerzy na stole jest niezwykle ważne, jedna znaczenie ma również kolor zastawy stołowej, który może przesądzić o elegancji i efektywności stołu.
Zastawa stołowa – biała czy kolorowa?
Skoro omówiliśmy już sposób układania sztućców i talerzy, warto wspomnieć o samym wyborze zastawy stołowej. Wybierając zastawę stołową warto mieć na uwadze fakt, że jest to inwestycja na długie lata. Ponadczasowym rozwiązaniem są oczywiście talerze porcelanowe. Ich delikatna struktura jest trwała i wytrzymała, a także odporna na zarysowania czy nawet pęknięcia. Jednak porcelana jest droga. Możemy szukać innego rozwiązania, które spełni swoją funkcję na naszym stole – będzie praktyczne i efektywne. Wybór zastawy stołowej zależy od naszych osobistych preferencji. Możemy dobierać ją do ogólnej aranżacji jadalni i stylu, w jakim urządzone zostało nasze mieszkanie. Zastawy stołowe dostępne są w różnych kolorach, kształtach i są dostępne z najróżniejszymi zdobieniami.
Klasycznym rozwiązaniem i najbardziej „bezpiecznym” będzie wybór białej zastawy stołowej, która z całą pewnością pasuje do wszystkiego i jednocześnie dodatki doskonale będą się z nią komponować. Możemy jednak wybrać bardziej odważne rozwiązanie i zainwestować w kolorową zastawę stołową, która okraszona jest dodatkowo zdobieniami – małymi lub dużymi.
Nowoczesna zastawa stołowa
Nowoczesna zastawa stołowa otwiera przed nami wiele możliwości dekoracyjnych stołu, przy których chcemy przyjmować gości. Jeszcze kilka lat temu na naszych stołach królowały białe talerze. Popularne były również zastawy stołowe w motywy kwiatowe czy inne zdobienia. Nowoczesna zastawa stołowa to także ciekawe kształty geometryczne oraz oryginalne kolory. Bez wątpienia omawiana już biel zawsze będzie stanowić ponadczasowe rozwiązanie oraz wpisuje się w nurt nowoczesności. Jednak nie tylko porcelana króluje aktualnie na naszych stołach. Z powodzeniem możemy sięgać po ciekawą alternatywę da niej, jakimi są naczynia wykonane z kamionki. Nie da się ukryć, że zastawa stołowa nadaje charakteru nie tylko całemu stołowi, ale również podkreśla niebanalność serwowanych posiłków, wzmacniając ich aspekty wizualne i walory smakowe. To, w jaki sposób serwujemy posiłki i jaką zastawę do tego wybieramy, jest również sygnałem dla naszych gości – jeśli dołożymy wszelkich starań, by dania podane były elegancko i na pięknej zastawie stołowej, nasi goście z pewnością to docenią.
Oczywiście nie musimy kupować całej zastawy stołowej z jednego kompletu. Nowoczesne rozwiązania lubią ciekawe połączenia – nawet kolorystyczne, tworząc niezwykłe aranżacje. Warto wybrać taką opcję, która przede wszystkim będzie spełniała nasze oczekiwania oraz zapoznać się z różnymi możliwościami, by wybrać zastawę stołową z naszych marzeń.
Wysokiej jakości zastawa stołowa to inwestycja, która z pewnością warta jest swojej ceny. Może ona nam posłużyć nawet całe życie i pozostać doskonałą pamiątką dla późniejszych pokoleń.
Podsumowanie
Wybór zastawy stołowej nie jest do końca tak łatwy i oczywisty, jakby mogło się wydawać. Decydując się na zakupu naczyń, na których chcemy serwować nasze dania, warto rozsądnie i rozważnie dokonać najlepszego wyboru z możliwych. I przede wszystkim kierujmy się własnymi preferencjami – zastawa stołowa powinna podobać się nam, bo to właśnie my, jej właściciele będziemy z niej korzystać każdego dnia. Nie warto ukrywać ją głęboko w szafkach i wyciągać jedynie od święta. Zastawa stołowa może stać się miłym elementem naszej codzienności, gdzie będziemy w gronie rodzinnym celebrować zdrowe posiłki, ciesząc się wspólnie spędzonym czasem.