Żywność ekologiczna staje się coraz bardziej popularna. Jest remedium na wszechobecną sztuczność i rosnącą chemizację środowiska. Ale czy wszystkie owoce i warzywa oznaczone jako eko naprawdę takie są? Sprawdzamy!
Świat pędzi do przodu. Nie zawsze jednak rozwój działa na plus. Tak jest w przypadku żywności. Produkowana na coraz większą skalę odznacza się coraz niższą jakością. Stosowanie GMO, regulatorów wzrostu czy chemicznych środków ochrony roślin sprawia, że jedzenie przestaje smakować tak, jak dawniej. Jest też mniej wartościowe pod względem odżywczym i… bardziej toksyczne dla naszego organizmu. Dlatego konsumenci coraz częściej wybierają żywność ekologiczną.
Owoce ekologiczne i warzywa ekologiczne to prawdziwa skarbnica witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Są smaczniejsze niż ich konwencjonalne odpowiedniki, a przede wszystkim zdrowsze. Ale czy na pewno to, co kupujemy jako eko, jest eko? Czy producenci ekologicznych owoców i warzyw mogą oszukiwać?
Jakie wymagania muszą spełniać producenci ekologicznych owoców i warzyw?
Rolnictwo ekologiczne należy do najbardziej kontrolowanych na rynku, a jego produkcja jest regulowana rozporządzeniem UE, które określa, jakie normy muszą spełnić producenci, by ich żywność trafiła do sprzedaży.
Zgodnie z przepisami unijnymi, owoce ekologiczne i warzywa ekologiczne to te, które powstają bez użycia sztucznych nawozów azotowych, pestycydów i herbicydów, bez napromieniowania jonizującego, stosowania chemicznych środków ochrony roślin czy GMO (składników/organizmów zmodyfikowanych genetycznie).
Produkcja ekologiczna żywności musi opierać się na praktykach najkorzystniejszych dla środowiska. Oznacza to, że nie tylko nie może szkodzić środowisku, nie może zanieczyszczać wody i powietrza, ale także powinna chronić zasoby naturalne i dbać o zachowanie różnorodności biologicznej. Działalność rolnictwa ekologicznego powinno pozytywnie wpływać na jakość gleby i chronić mikroorganizmy żyjące na terenie upraw.
Dodatkowo wszystko powinno przebiegać z wykorzystaniem naturalnych nawozów (kompost, obornik) oraz naturalnych środków ochrony roślin, jak również biologicznych metod zwalczania szkodników.
Rolnicy mają prawo używać loga w postaci Zielonego Euro Liścia w momencie, kiedy ich żywność została wytworzona ekologicznymi (naturalnymi) metodami, a cały proces produkcji i przetwórstwa był nadzorowany przez odpowiednie organy tudzież jednostki certyfikujące.
Jak wyglądają kontrole producentów ekologicznej żywności?
Cały proces jest bardzo wymagający. Dlatego jeśli kupowane przez Ciebie owoce ekologiczne lub warzywa ekologiczne posiadają symbol Zielonego Euro Liścia to znak, że spełniają wszelkie normy zarówno jakości, jak i pochodzenia.
Kontrole producentów żywności ekologicznej są przeprowadzane przez inspektorów jednostki certyfikującej. Podstawą jest tak zwana kontrola pełna – roczna. Może być zapowiedziana lub nie. Poza nią dopuszcza się również kontrole powtórne i dodatkowe.
Wszystkie kontrole odbywają się na miejscu, w gospodarstwie. Odpowiednio powołani do tego inspektorzy sprawdzają jakość gleby i pobierają próbki. Po co? W ten sposób sprawdza się czy nie ma w nich niedozwolonych substancji, które są obecne w konwencjonalnych środkach ochrony roślin i sztucznych nawozach mineralnych.
Inspektorzy zwracają również uwagę na stosowanie płodozmianu. Muszą mieć bowiem pewność, że rolnik nie używa chemicznych środków ochrony roślin, a odchwaszczanie wykonuje metodami mechanicznymi, a nie chemicznymi.
Ciekawostką jest, że jednostki certyfikujące kontrolują producentów eko warzyw i owoców. Z kolei działania owych jednostek są kontrolowane przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Nad nią z kolei nadzór sprawuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Każdy rolnik powinien pamiętać o możliwości przeprowadzania przez jednostki certyfikujące kontroli wyrywkowych. Są one jak najbardziej zgodne z prawem.
Obecnie w Polsce funkcjonuje 12 upoważnionych jednostek certyfikujących. Są to publiczne i prywatne instytucje, które przeprowadzają kontrolę procesu upraw, produkcji i handlu. Jeśli wynik kontroli jest pozytywny, wówczas wnioskodawca otrzymuje certyfikat i może sprzedawać swoje produkty jako ekologiczne.
Dodatkowo producenci, u których kontrole nie wykazały nieprawidłowości przez trzy kolejne lata, mogą być kontrolowani raz na dwa lata.
Czy możliwe jest nieprzestrzeganie zasad ekologicznej uprawy owoców oraz warzyw i oznaczanie ich jako ekologiczne?
Nic z tych rzeczy! Zarówno nieprzestrzeganie ściśle określonych zasad produkcji, jak i znakowanie żywności jako eko bez uprzedniej kontroli nie jest możliwe!
Rolnicy i producenci mogą korzystać z ekologicznych oznaczeń tylko wtedy, gdy ściśle przestrzegają przepisów dotyczących produkcji i ochrony środowiska. Każdy rolnik, który chce używać logotypu (symbolu Zielonego Liścia) musi przejść szereg kontroli.
Trzeba w tym miejscu podkreślić, że system kontroli jest bardzo wnikliwy i nie ma w nim miejsca na pomyłki czy uchybienia. Podlegają mu wszystkie etapy produkcji, a także przetwórstwa, paczkowania, znakowania i dystrybucji.
Takie profesjonalne funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji jest gwarantem dla nas, konsumentów, że dostępne na rynku produkty ekologiczne, w tym także eko warzywa i eko owoce, zostały wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego. Co za tym idzie, są wolne od zakazanych substancji, a podczas ich produkcji nie stosowano organizmów modyfikowanych genetycznie, chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych.
Jakie ryzyko ponosi rolnik, który nie przestrzega wymogów rolnictwa ekologicznego i oznacza swoje produkty jako ekologiczne?
W takich przypadkach kary są dość surowe. Mogą skutkować zawieszeniem, odmową wydania lub całkowitym cofnięciem certyfikatu.
Jeśli się okaże, że ekologiczne warzywa i owoce zawierają niedozwolone substancje, na przykład GMO, pestycydy lub herbicydy, wówczas następuje natychmiastowe cofnięcie certyfikatu.
Dodatkowo każde wprowadzenie w błąd potencjalnego konsumenta skutkuje wysokimi karami pieniężnymi wobec gospodarstwa. Wyjątkiem są niedopełnienia warunków lub wymogów, które nastąpiły w wyniku działania sił niezależnych od rolnika lub miały miejsce w wyjątkowych okolicznościach, o czym rolnik powiadomił ARiMR (Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa).
W jaki sposób są oznaczane ekologiczne warzywa i owoce z certyfikowanych upraw?
Potwierdzeniem tego, że warzywa i owoce są ekologiczne, jest certyfikat w postaci Zielonego Euro Liścia. Dokładniej mówiąc jest to dwanaście białych gwiazdek – ułożonych w kształt liścia – na zielonym tle. Jeśli widnieje na opakowaniu/produkcie, to znak, że sprzedawane jedzenie ekologiczne spełnia wymagane normy.
Inaczej mówiąc, „zielony listek” potwierdza, że kupowana przez nas żywność jest ekologicznego pochodzenia i spełnia obowiązujące w Unii Europejskiej wymagania w zakresie rolnictwa ekologicznego.
Ale to nie wszystko! Pod listkiem widnieją również inne oznaczenia. Wśród nich jest numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej nadzorującej producenta/rolnika oraz kraj pochodzenia produktu.
Gdzie kupić certyfikowane ekologiczne owoce i warzywa?
Chcesz jeść zdrowo, a do tego smacznie? Polecamy sklep z ekologiczną żywnością PyszneEko.pl. To sprawdzone miejsce, cieszące się pozytywnymi opiniami klientów. Sklep dostarcza produkty najwyższej jakości – zawsze świeże, a do tego w atrakcyjnej cenie.
Ogromną zaletą sklepu PyszneEko.pl jest Świeży Ryneczek, w którym znajdziesz ekologiczne owoce i warzywa od zaufanych producentów. Wszystkie produkty posiadają certyfikat ekologiczności w postaci Zielonego Euro Liścia, potwierdzający ich pochodzenie i jakość. Dodatkowo asortyment sklepu jest niezwykle bogaty i zróżnicowany. Każdy znajdzie w nim coś dla siebie.
Jesteś fanem warzyw lub planujesz przejść na weganizm? Ekologiczne warzywa ze sklepu PyszneEko.pl to cały wachlarz propozycji, od tych najbardziej popularnych, jak na przykład ekologiczne ziemniaki, marchew, buraki, pomidory czy papryka, po bardziej wyszukane, jak ekologiczna cykoria, jarmuż toskański, rzepa czarna czy topinambur.
Wolisz słodkie i soczyste owoce? Ich również jest pod dostatkiem. Sklep oferuje nasze rodzime, polskie przysmaki, jak również produkty bardziej egzotyczne, które wspaniale urozmaicą codzienne menu.
Ekologiczne owoce z oferty PyszneEko.pl to między innymi borówki amerykańskie, kiwi, morele, nektarynki, ekologiczne truskawki, gruszki, ekologiczne jabłka, pomarańcze i banany.
Świeża dostawa warzyw i owoców odbywa się codzienne rano! A jako że działamy w duchu eko, nasze produkty są sprzedawane bez plastikowych opakowań, w luzie.
Bibliografia:
https://spozywo.pl/unijny-znak-ekologicznosci/
https://www.ogrodinfo.pl/owoce-jagodowe/ekologiczna-produkcja-w-bio-berry-polska/
https://pyszneeko.pl/Czym-odrozniaja-sie-ekologiczne-owoce-i-warzywa-od-zywnosci-konwencjonalnej-blog-pol-1623747846.html
https://pyszneeko.pl/Zywnosc-ekologiczna-dlaczego-warto-na-nia-przejsc-blog-pol-1591175099.html
https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0021/36705/Przewodnik_EKO_2018.pdf